علائم بیماری اوتیسم یا درخودماندگی چیست؟ - وبلاگ روشینا

به گزارش وبلاگ روشینا، علائم بیماری اوتیسم از 9 ماهگی قابل تشخیص است و به اختلال در تعاملات اجتماعی، اختلال در ارتباطات کلامی و بروز رفتار های تکراری تقسیم می گردد. سن طلایی برای درمان بیماری اوتیسم تا قبل از 5 سالگی است.

وبلاگ روشینا | سرویس روانشناسی - اختلالات طیف اوتیسم (ASD) یک اختلال عصبی روانشناختی است که با اختلال در تعاملات اجتماعی، چالش های ارتباطی و تمایل به بروز رفتارهای تکراری تعیین می گردد. شدت علائم بیماری اوتیسم در هر کدام از این سه حوزه اصلی متفاوت است. با هم بودن این علائم می تواند برای افراد با اوتیسم خفیف مسائل کمی ایجاد کند ولی در موارد دیگر مسائل شدیدتری به همراه خواهد داشت. برای مثال فقدان کلام و رفتارهای تکراری از جمله علائمی است که در زندگی روزمره بسیار تاثیر گذار است.

تا به امروز علت تعیینی برای بیماری اوتیسم مطرح نشده است اما آن را به عواملی مانند ژنتیک، زایمان زودرس، مصرف سیگار در دوره بارداری، ضربه های مکرر داخل رحمی، زندگی شهر نشینی و یا وجود مادران به اصطلاح یخی (ناتوان در برقراری ارتباط با نوزاد) مرتبط می دانند. بروز این اختلال از سن یک تا یک و نیم سالگی بوده و علائم بیماری اوتیسم معمولا از 9 ماهگی قابل تشخیص است.

12 نشانه بیماری اوتیسم در بچه ها

در شکل بالا علائم اصلی بیماری اوتیسم آورده شده است. همانطور که مشاهده می کنید همپوشانی هر سه این علائم با یکدیگر شدت اختلال را افزایش می دهد. در ادامه به نشانه های جزئی تر این بیماری می پردازیم.

1. مهارت های ارتباطی و اجتماعی مختل

یکی از مهمترین علائم بیماری اوتیسم این است که سطح طبیعی مهارت های ارتباطی و اجتماعی این بیماران از سطح میانگین بسیار کمتر است. کودک مبتلا به اوتیسم حتی اگر کلام داشته باشد، نمی تواند درست ارتباط برقرار کند. او گفتارش جهت دار نبوده و ارتباطاتش غیر موثر و یکطرفه است. ممکن است محتوای کلام با سنش متناسب نباشد یا بدون توجه به صحبت های دیگران فقط در خصوص علایق خود صحبت کند. در واقع کودک مبتلا به اوتیسم نمی تواند تبادل اطلاعات کند. این بچه ها به لبخند یا خستگی دیگران توجهی ندارند، نمی توانند نوبت را رعایت نمایند و از گروه همسالان خود دوری می نمایند. آنها علاقه ای به برقراری تماس فیزیکی حتی با خواهر و برادر خود نشان نمی دهند.

2. تاخیر در تکلم

یک کودک طبیعی در یک سالگی می تواند تک کلمه ادا کند و در 1.5 سالگی با ترکیب 3-2 کلمه، عبارت می سازد. اما بچه ها مبتلا به اوتیسم یا کلام ندارند یا در مقایسه با سنشان دچار تاخیر کلامی اند. در برخی مواقع کلام دارند اما معنی دار نیست و یا حرف های دیگران را تکرار می نمایند. گاهی تکرار طوطی وار جملات بلند مانع می گردد والدین تاخیر در تکلم را بپذیرند. این بچه ها ترجیح می دهند به جای نام بردن، به سمت چیزی که احتیاج دارند اشاره نمایند.

3. استفاده اشتباه از ضمایر

مشاهده شده است که کودک مبتلا به اوتیسم ضمایر را به صورت نابه جا استفاده می نماید. او شناختی از من ندارد و خود را با نام صدا می زند.

4. واژه سازی

یکی دیگر از علائم بیماری اوتیسم واژه سازی است. ممکن است واژه سازی به شکل بازی در بچه ها عادی هم دیده گردد اما جایگزین کردن همیشگی واژه ها، مختص مبتلایان به اوتیسم است. مثلا کودک مبتلا به اوتیسم ممکن است همواره به باب اسفنجی، بنگی بگوید.

5. عدم ارتباط چشمی

این بچه ها اغلب ترجیح می دهند تنها باشند و از تماس چشمی اجتناب نمایند. هر چه اختلال شدیدتر باشد میزان تماس چشمی پایین تر است.

6. عدم توانایی همزادپنداری با دیگران

کودک مبتلا به اوتیسم می تواند مادرش را بغل کند و ببوسد یا دلیل گریه اش را جویا گردد اما در سنین بالاتر که انتظارها از او بیشتر می گردد، ممکن است در این زمینه دچار مشکل گردد. کودک مبتلا به اوتیسم توانایی ذهن خوانی ندارد؛ نمی تواند به محیط توجه کند یا خود را جای دیگران بگذارد و احساسات دیگران را درک کند.

7. سرگرم شدن طولانی مدت با یک بازی یا وسیله

کودک طبیعی چون محرک های مختلف را آزمایش می نماید، مدت توجه کوتاهی دارد اما یکی از علائم بیماری اوتیسم این است که کودک مبتلا به اوتیسم ساعت ها یک بازی تکراری انجام می دهد. این بچه ها به چرخیدن یا به وسایلی که می چرخد مثل پنکه و لباسشویی علاقمند هستند و ممکن است ساعت ها خود را با تماشای آنها سرگرم نمایند. ممکن است زنجیری را تکان دهند یا به موسیقی های ثابت واکنش و علاقه شدید نشان دهند.

8. عدم توانایی انجام بازی نمادین

از دیگر علائم بیماری اوتیسم انجام ندادن بازی های تخیلی و نمادین است. سایر بچه ها از 1.5 تا 2 سالگی وارد بازی های نمادین می شوند؛ مثلا ممکن است از یک تکه پازل به عنوان لیوان چای استفاده نمایند یا عروسک شان را روی پا بگذارند و تکان دهند. این بازی ها به رشد طبیعی کودک یاری می نماید اما مبتلایان به اوتیسم این توانایی را ندارند.

9. وجود نبوغ خاصی در برخی از مسایل

متاسفانه دو سوم بچه ها مبتلا به اوتیسم کم توان ذهنی هستند و یک سوم آنها هوش معمولی دارند. با این حال، برخی از این بچه ها در برخی مسایل نبوغ خاصی دارند. مثلا ممکن است علاقه خاصی به سیاره ها و یا توانایی زیادی در حل مسایل ریاضی داشته باشند. با کمترین تلنگری اطلاعاتی را در این زمینه حفظ نمایند و اگر در جمع قرار بگیرند در خصوص این مسایل صحبت نمایند.

10. عدم وجود تفکر انتزاعی

تفکر انتزاعی تفکر پیچیده ای است که با رسیدن به نوجوانی کامل می گردد. یک فرد عادی در نوجوانی می تواند متوجه ضرب المثل ها و کنایه ها گردد اما این بچه ها چنین درکی ندارند. این یکی از علائم بیماری اوتیسم است که باعث می گردد آنها نتوانند از مسایل نتیجه بگیرند و همین موضوع ارتباطشان را مختل می نماید.

11. پاسخ نامتداول حواس

از دیگر علائم اوتیسم باید به حساسیت بیشتر یا کمتر از حد نرمال در اندام های حسی این بچه ها اشاره نمود. آنان یکپارچگی حسی ندارند؛ یعنی در برخی از آنها آستانه درد بسیار بالا و در برخی پایین است. برخی از آنها گاهی متوجه سوختگی های شدید نمی شوند و برخی با کوچکترین ضربه، درد شدید حس می نمایند. در خصوص صدا هم همینطور است؛ گاهی یک کودک مبتلا صداهای بسیار آهسته را می شنود و به آن توجه دارد در حالی که متوجه صداهای بلند مثل صدای زنگ در نمی گردد.

12. وجود الگوهای حرکتی ناهنجار

وجود الگوهای حرکتی ناهنجار مانند حرکات تکراری، چرخاندن سر، کوبیدن سر، مرتب کردن اشیا، پیچ و تاب خوردن، دست زدن و غیره در برخی از بچه ها مبتلا به اوتیسم از دیگر علائم بیماری اوتیسم می باشد.

درمان اوتیسم

تشخیص زود هنگام در درمان این بیماری بسیار موثر است. با این حال همه بچه ها و بزرگسالان در هر زمانی می توانند از مداخلات یا درمان هایی که باعث کاهش علائم اوتیسم و افزایش مهارت ها و توانایی های آنان می گردد، بهره مند شوند. بنابراین اگر چه بهتر است از همان شروع بیماری مداخلات درمانی شروع گردد اما اوتیسم معمولا یک شرایط درازمدت است و در طول دوران زندگی می توان از مزایای درمان آن بهره برد.

همانطور که گفته شد تشخیص زود هنگام تاثیر زیادی در بهبود علائم اوتیسم دارد و گفته می گردد سن طلایی درمان اوتیسم تا قبل از 5 سالگی است. برای تشخیص صحیح علائم بیماری اوتیسم، کودک باید توسط یک متخصص روانپزشکی اطفال و یک متخصص مغز و اعصاب اطفال ویزیت گردد و به طور فشرده تحت خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی قرار گیرد. در واقع تا به امروز هیچ روش قطعی ای برای درمان مبتلایان به اوتیسم یافت نشده است و کارآمدترین روش درمانی، توانبخشی است.

بیشتر بخوانید: بهترین روش درمان اوتیسم چیست؟

موسیقی درمانی، راهکاری برای ارتباط با بچه ها اوتیسم است. نقاشی و قصه گویی نیز یکی از روش های موثر تربیت بچه ها اوتیسم است. والدین می توانند در یک گوشه اتاق نشسته و کتاب های قصه متناسب با سن کودک را با صدای بلند و دلنشین برای آنان بخوانند. در تحقیقات اخیری که توسط برخی والدین بچه ها مبتلا به درخودماندگی و متخصصین اجرا شده به نظر می رسد که در برخی از نمونه های آماری، استفاده از شیر شتر به عنوان یک درمان برای این بیماری موثر بوده و پذیرفته شده است.

کودک مبتلا به اوتیسم می تواند وارد مدرسه عادی گردد

خیلی از بچه های که اوتیسم خفیف دارند، به مدارس عادی راه پیدا می نمایند. حضور بچه ها با علائم خفیف در مدارس خاص و در کنار بچه های که دچار اوتیسم با علائم شدید هستند، می تواند باعث بروز رفتارهای کلیشه ای در آنها گردد. در مدارس عادی، حضور یک معلم رابط مخصوصا برای کودک کم توان یاری نماینده است، زیرا اگرچه برخی از این بچه ها حفظیات خوبی دارند اما متاسفانه ممکن است مورد آزار جنسی یا تمسخر دیگران قرار بگیرند.

بزرگسالانی که مبتلا به اوتیسم هستند

بیشتر تحقیقات و پژوهش هایی که درباره اوتیسم اجرا شده است بر روی تشخیص علائم بیماری اوتیسم و درمان آن در بچه ها تمرکز دارد اما مطالعات مختلف نشان می دهد که این اختلال می تواند زندگی بزرگسالان را نیز تحت تاثیر خود قرار دهد. بزرگسالانی که مبتلا به این اختلال هستند کمتر به دنبال آموزش های عالی، یافتن شغل یا پیشرفت در زندگی خود می فرایند. محققان کوشش می نمایند تاثیر برنامه های آموزشی بر روی آماده کردن دانش آموزان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم را مورد مطالعه قرار دهند و به آن ها یاری نمایند زندگی مستقلی داشته باشند.

بیشتر بدانید: اوتیسم در بزرگسالی چگونه تشخیص داده می گردد؟